Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành nhấn mạnh đây là lần đầu tiên trong lịch sử kinh tế Việt Nam, dù bị tác động bởi khủng hoảng nhưng đến giờ vĩ mô vẫn ổn định.

Nền tảng vĩ mô vẫn ổn định
Tạ

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành nhấn mạnh đây là lần đầu tiên trong lịch sử kinh tế Việt Nam, dù bị tác động bởi khủng hoảng nhưng đến giờ vĩ mô vẫn ổn định.

Nền tảng vĩ mô vẫn ổn định

Tại hội thảo “Nhìn lại kinh tế Việt Nam 2021 và triển vọng cho 2022” mới đây, ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên Fulbright Việt Nam nhấn mạnh hai điểm sáng của kinh tế Việt Nam năm 2021.

Đầu tiên phải kể đến xuất khẩu của Việt Nam vẫn tốt. Trong năm 2021, từng có nhiều cảnh báo Việt Nam khó xuất khẩu, hoặc nhiều nhà sản xuất tháo chạy khỏi Việt Nam. Tuy nhiên, thực chất chỉ là câu chuyện chuyển đơn hàng. Khi Việt Nam mở cửa trở lại vào tháng 10/2021, các đơn hàng lập tức quay trở lại.

Điểm sáng thứ hai được ông Thành đề cập đến là là lần đầu tiên trong lịch sử kinh tế Việt Nam, dù bị tác động bởi khủng hoảng nhưng đến giờ vĩ mô vẫn rất ổn định. Ông đánh giá Việt Nam vẫn áp dụng chính sách tài khóa rất thận trọng, còn về chính sách tiền tệ , Việt Nam cũng đã hỗ trợ dồi dào.

“Chính sách tiền tệ tăng cường hỗ trợ như vậy nhưng các chỉ số vĩ mô vẫn ổn định, lạm phát hoàn toàn ổn định, khác hẳn so với những gì Việt Nam từng trải qua cách đây 12 năm. So với nhiều nước trong khu vực, sự hỗ trợ tiền tệ của chúng ta vẫn còn khá hạn chế vì vậy thực sự cần đến chương trình hỗ trợ trong năm nay”, chuyên gia nhận định.

Xuất khẩu vẫn sẽ thuận lợi, GDP có thể tăng 7,5% năm nay

Nói về triển vọng năm 2022, chuyên gia nhận định xuất khẩu vẫn khá thuận lợi. Ông cho biết, trong cả năm 2021, theo công bố của ngành Hải quan, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng trưởng 19%, thậm chí còn mạnh hơn cả thời tiền COVID-19 bởi tác động của việc khan hiếm hàng hóa trên thị trường toàn cầu nên cứ sản xuất được thì chúng ta xuất khẩu được.

Khác với năm 2020 khi bắt đầu của dịch COVID-19, xuất khẩu của Việt Nam chỉ tăng nhanh được tại thị trường Mỹ, Trung Quốc, sang năm 2021, Việt Nam đã tăng được xuất khẩu sang tất cả các thị trường. Thị trường EU thuận lợi do sự phục hồi trở lại của các nền kinh tế EU và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU chính thức có hiệu lực nên xuất khẩu sang thị trường này tăng mạnh. Bên cạnh đó, thị trường ASEAN, Đông Bắc Á cũng hồi phục. Về mặt cơ cấu xuất khẩu, Việt Nam ở một vị trí rất thuận lợi khi có thị trường toàn cầu khá đa dạng nên thị trường xuất khẩu này tăng thì sẽ bù đắp cho sự suy giảm của thị trường khác.

“Theo tính toán thận trọng của tôi thì xuất khẩu sẽ tăng được khoảng 14% trong năm 2022. Ít nhất trong 6 tháng tới, nếu như tình trạng khan hiếm hàng hóa trên toàn cầu vẫn tiếp tục diễn ra thì Việt Nam vẫn tiếp tục xuất khẩu được trong 6 tháng đầu năm 2022. Sau đó, khi diễn ra lộ trình thắt chặt tiền tệ toàn cầu, có thể người tiêu dùng giảm nhu cầu thì nửa cuối năm 2022, xuất khẩu chậm lại nhưng ít nhất trong cả năm 2022, tình hình vẫn rất khả quan cho động lực xuất khẩu”, chuyên gia nhận định.

Dự báo về tăng trưởng kinh tế năm 2022, ông cho biết nếu như trong bối cảnh thuận lợi, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 có thể cao hơn 6,5% còn nếu xấu con số sẽ thấp hơn. 

Kịch bản thuận lợi là toàn cầu kiểm soát được lạm phát, lộ trình tăng lãi suất như đang kỳ vọng và tiến tới mở cửa quốc tế, các hoạt động sẽ theo hướng phục hồi. Xuất khẩu tăng 14%, tiêu dùng tăng 7%, theo kịch bản đó, GDP có thể tăng trưởng 7,5% khi Việt Nam lấy lại được một số yếu tố mất mát của năm trước đó.

Trong kịch bản xấu, mọi chuyện còn tùy thuộc yếu tố nước ngoài, nhất là với lạm phát, đứt gãy chuỗi cung ứng vẫn tiếp diễn. Trong nước, rủi ro có thể là lạm phát vượt mức mục tiêu 4%, còn nếu lên mức 5,6% thì sẽ phải tính đến thắt chặt. Trong kịch bản xấu này, tăng trưởng GDP có thể chỉ đạt dưới 5%.

Kinh tế Việt Nam 2022 sẽ không có chuyện tăng trưởng bình bình, hoặc rất xấu hoặc rất thuận lợi

Ông Nguyễn Xuân Thành cũng đưa ra hai dự báo về tăng trưởng kinh tế năm 2022.

Ông đánh giá những dự báo hiện nay là quá thấp và quá thận trọng. Chuyên gia dự báo sẽ không có kịch bản tăng trưởng 6,5%, sẽ là rất xấu hoặc thuận lợi. 

“Nếu như trong kịch bản xấu, lạm phát cao, Fed buộc phải thắt chặt, sẽ dẫn tới sự lệch pha khi Việt Nam định nới lỏng nhưng rồi phải đổi chiều. Theo kịch bản chống lạm phát, buộc phải điều chỉnh tăng lãi suất, thì tôi dự báo tăng trưởng kinh tế năm nay đạt mức 5% hoặc thấp hơn”, ông nói.

Trường hợp rủi ro lạm phát không quá cao, vẫn giữ được định hướng chính sách, thúc đẩy tiêu dùng trong nước tăng 7%, xuất khẩu tăng dc 15%, đầu tư công giải ngân tốt bù đắp giúp tổng đầu tư tăng được 10%, đồng thời giữ được mức lãi suất điều hành như hiện nay, đảm bảo thanh khoản dồi dào, thì tăng trưởng 7%, thậm chí 7,5% là điều hoàn toàn thực hiện được.

Nói về các giải pháp phục hồi kinh tế vĩ mô, chuyên gia Nguyễn Xuân Thành cho rằng quy mô gói kích thích kinh tế khoảng 337.000 tỷ đồng là khá nhỏ, chỉ chiếm khoảng 4% GDP, nhưng đó là tiền thật.

Ông đánh giá cao gói 46.000 tỷ đồng từ nguồn tài chính hợp pháp khác để nhập khẩu vắc xin, thuốc điều trị và thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng, chống dịch. “Gói này tạo thuận lợi để thích ứng an toàn. Khi cần mua thuốc, mua vắc xin thì sẵn có tiền, kể cả dịch có diễn biến như nào”, chuyên gia nêu quan điểm.

Đề cập đến gói hỗ trợ giảm thuế suất thuế GTGT từ 10% xuống 8%, ông cho hay chính sách có hiệu lực ngay và chỉ áp dụng trong 2022. Khác quý IV/2021 chỉ áp dụng cho 5 lĩnh vực dịch vụ bị tác động mạnh bởi COVID-19, thì gói này hiện giảm cho hầu hết các dịch vụ và hàng hóa ngoại trừ một số dịch vụ đã được hưởng lợi từ COVID-19 như tài chính, ngân hàng, chứng khoán,…

Giảng viên Fulbright Việt Nam nhìn nhận tác động của gói hỗ trợ này là rất đáng kể, tự động đi vào cuộc sống, cả doanh nghiệp và người tiêu dùng đều được hưởng lợi. Tác dụng lớn hơn của gói này là kích cầu, tiêu dùng trong nước nhờ đó có cơ hội phục hồi trở lại và kỳ vọng tăng được 7% trong năm 2022. Cùng với xuất khẩu, tiêu dùng trong nước sẽ là động lực tăng trưởng rất tốt trong năm nay.

Về gói hỗ trợ lớn nhất là đầu tư công 176.000 tỷ đồng, trong đó riêng hơn 113.000 tỷ cho đầu tư hạ tầng giao thông, theo ông Nguyễn Xuân Thành, gói này hầu như không có tác động trong năm 2022. 

“Chúng ta nên kỳ vọng vào nỗ lực giải ngân, nếu giải ngân được trên 95% thì khi đó đầu tư công mới là động lực. Hiện tại tôi cho rằng gói này sẽ có tác động không đáng kể trong năm nay”, ông nói.

Nói tiếp về gói hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ đồng, ông đánh giá chương trình này được thiết kế tốt hơn, không dùng dự trữ ngoại hối để chuyển ra tiền cung ứng mà dùng tiền ngân sách.

Theo ông, kinh nghiệm từ gói tương tự cách đây 12 năm cho thấy hiệu quả không cao. Ngoài ra còn đặt thách thức rất lớn cho ngành ngân hàng. Sau khi cho vay, ngành ngân hàng phải thanh tra kiểm tra xem cho vay có đúng mục đích hay không, hay là vay được theo chính sách hỗ trợ lãi suất 2% rồi sau đó đem đầu tư vào bất động sản, chứng khoán, thậm chí vay ngân hàng này gửi ngân hàng khác.

Theo Doanh nghiệp niêm yết

Trang kiến thức chuyên biệt về Doanh Nhân, Kinh Doanh, Khởi Nghiệp, Làm Giàu, Tài Chính

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành nhấn mạnh đây là lần đầu tiên trong lịch sử kinh tế Việt Nam, dù bị tác động bởi khủng hoảng nhưng đến giờ vĩ mô vẫn ổn định.

Nền tảng vĩ mô vẫn ổn định
Tạ